ورود به سایت   عضویت
ورود به سایت

» » » راهنماي تغذيه کودکان ديابتي

راهنماي تغذيه کودکان ديابتي

 اگر شما هم فرزندي داريد که مبتلا به ديابت است حتما با وسواس بيشتري مطالب مربوط به ديابت را در اين صفحه پيگيري مي‌کنيد و بهتر از هرکسي مي‌دانيد که تغذيه چقدر در کنترل بيماري فرزندتان موثر است. يکي از اصلي‌ترين سوالات والدين کودکان ديابتي، شيوه و نوع تغذيه کودک‌شان است تا با برنامه‌ريزي مناسب بتوانند کمترين ميزان انسولين را به کودکان تزريق کنند. پس بايد بدانيد که رژيم غذايي مناسب و منظم در کنار تزريق انسولين براي کنترل بيماري‌ کودک ديابتي اهميت زيادي دارد تا مانع افت قند خون او شود. همچنين کودک ديابتي در طول روز بايد علاوه بر وعده‌هاي غذايي اصلي، حداقل سه نوبت نيز از مواد غذايي مناسب به‌عنوان وعده‌هاي فرعي (در مجموع حداقل شش وعده غذا در روز) استفاده کند. در وعده‌هاي غذايي فرعي بايد حتي مواد نشاسته‌اي نيز گنجانده شود. هميشه به ياد داشته باشيد تغذيه پيش از خواب کودک مهم است زيرا از افت قند خون او در طول شب جلوگيري مي‌کند.
متخصصان تغذيه مي گويند رژيم غذايي مناسب شامل مواد نشاسته‌اي مانند نان، سيب‌زميني، برنج، حبوبات، لبنيات، تخم‌مرغ و گوشت است. چربي غذا بايد کم باشد و از غذاهاي پرفيبر استفاده شود، همچنين مقدار غذاي مناسب براي کودک براساس ميزان مصرف انسولين بايد به صورت تقسيم شده براي کودک تنظيم شود. در اين کار متخصص تغذيه به شما کمک مي‌کند. پيش از فعاليت شديد مانند ورزش، کودک نياز به مواد قندي دارد در اين مواقع حتي مي‌توان از قندهاي ساده مانند شکلات و آب‌نبات در صورت نياز استفاده کرد. البته بهتر است فعاليت ورزشي مداوم بيش از يک ساعت طول نکشد. کودک هر ساعت بايد تغذيه شود. رژيم غذايي کودک بايد آزاد باشد ولي اين به آن معني نيست که هر چقدر دلش خواست، مواد قندي مصرف کند. بهتر است مواد قندي ماده‌اي (به جز ميوه‌ها که حاوي املاح و ويتامين هستند) از برنامه غذايي کودک حذف شوند و ميوه‌هاي خيلي شيرين نيز به ندرت استفاده شود.
مشکلات شايع
در تنظيم قند خون کودک ممکن است افت قند خون يا افزايش قند خون روي دهد. درباره افت قند خون بدانيد که يکي از موارد اورژانس است و بايد بلافاصله کودک را به نزديک‌ترين مرکز درماني برسانيد. در هنگام افت قند خون، احساس ضعف، گرسنگي، بي‌هوشي و حتي اغما نيز ممکن است مشاهده شود. اين حالت اغلب در مواقع زير پيش مي‌آيد:
• هنگامي که کودک يک وعده غذا را فراموش کند.
• اگر هوا خيلي گرم يا خيلي سرد باشد.
• اگر ورزش شديد بدون تغذيه مناسب انجام شود.
• اگر انسولين بيش از نياز مصرف شود.
درباره افت قند خون به علايمي همچون لرزش دست، پوست رنگ پريده، عرق سرد، ضربان تند قلب، گرسنگي، بي‌قراري و گريه، سياهي رفتن چشم، خستگي و خواب‌آلودگي، سردرد و نداشتن تمرکز کودک حتما توجه کنيد. در اين مرحله بايد به سرعت يک غذاي شيرين مانند آب‌ميوه و آب قند به کودک بدهيد. بهتر است از شيريني‌هاي جامد استفاده نکنيد تا در صورت تشنج، غذا به راه‌هاي هوايي کودک وارد نشود. اگر پس از 10 تا 15 دقيقه کودک احساس بهبود نکرد، اين کار را تکرار کنيد و پس از بهترشدن حال کودک بايد يک ماده غذايي که قند آن جذب طولاني‌تري دارد، به وي بدهيد تا دوباره افت قند تکرار نشود. نمونه چنين غذاهايي ساندويچ پنير يا شير با چند عدد بيسکوييت است. در موارد افت شديد قند خون، کاهش سطح هوشياري و تشنج نيز ممکن است مشاهده شود. در اين موارد نيز نکات زير را به ياد داشته باشيد:
• به کودک بي‌هوش نبايد از راه دهان غذا يا نوشيدني بدهيد چون وارد ريه شده و او را خفه مي‌کند.
• کودک را به يک پهلو خوابانده چانه‌اش را به سمت پايين بکشيد.
• به فوريت‌هاي پزشکي خبر دهيد.
• اگر آمپول گلوکاگون در دسترس داريد مقداري از آن را طبق دستور پزشک به صورت جلدي يا عضلاني به کودک تزريق کنيد.
افزايش قند خون کودک
اگر انسولين در دسترس بدن کم باشد يا بيمار تزريق انسولين را فراموش کند، دچار افزايش قند خون مي‌شود. مصرف زيادتر از حد معمول غذا و ورزش و فعاليت بدني خيلي کم نيز موجب افزايش قند خون مي‌شود. همچنين استرس و اضطراب نيز در افزايش قند خون کودک موثر است. علامت‌هاي افزايش قند خون شامل تشنگي، خستگي و ضعف، خستگي و ضعف، افزايش دفعات ادرار و تاري ديد است. هنگام افزايش قند خون ابتدا از گلوکومتر براي اندازه‌گيري قند خون و سپس غذاها و نوشيدني‌هاي بدون قند استفاده کنيد. اگر هم انسولين کريستال داريد، مطابق نظر پزشک‌تان آن را تزريق کنيد.
کتواسيدوز
هنگامي که بدن نتواند از قند خون به‌طور کافي استفاده کند، شروع به سوزاندن چربي مي‌کند و مواد زايدي به نام کتون توليد مي‌کند که به دنبال انباشت آنها در خون، کتواسيدوز پديد مي‌آيد. اين وضعيت در تزريق کم و مناسب انسولين روي مي‌دهد. کتواسيدوز يکي از وضعيت‌هاي بسيار اورژانس در بيماران ديابتي نوع يک است و بايد به به سرعت درمان شود وگرنه به بي‌هوشي يا اغماي ديابتي مي‌انجامد. علامت‌هاي کتواسيدوز ديابتي شامل کاهش آب بدن، چشمان گود رفته، لب‌هاي خشک، خواب‌آلودگي و تنفس دشوار، استفراغ، درد شکم و تنفس با بوي ميوه گنديده است. در اين حالت اگر کودک هوشيار است مايعات بدون قند به او بدهيد و به سرعت کودک را به اورژانس برسانيد.
8 توصيه به والدين براي مراقبت از کودک ديابتي
1 پدر و مادر بايد آگاهي خود را درباره بيماري ديابت افزايش دهند و تنها توصيه‌هاي پزشکان را اجرا کنند.
2 سخت‌گيري‌ يا آزادي دادن بيش از حد، درباره کودک ديابتي درست نيست.
3 از تبعيض قايل شدن براي کودک ديابتي بايد پرهيز کرد.
4 يکي از ويژگي‌هاي ديابت کودکان اين است که نشانه‌هاي آن ممکن است به سرعت و ناگهاني بروز کنند و به سرعت ولي به طور موقت از بين بروند که گاهي والدين با مشاهده اين وضع، تزريق انسولين را متوقف مي‌کنند. بايد توجه داشت که اين دوران بهبود که به آن «ماه عسل» مي‌گويند، گذراست و به زودي نشانه‌هاي بيماري دوباره پديدار خواهند شد. اين حالت اغلب يکي دو ماه پس از شروع ديابت روي مي‌دهد و يکي دو ماه و گاهي يک سال طول مي‌کشد. در اين دوره وظيفه والدين اندازه‌گيري منظم قند خون و ادرار و کاهش تدريجي مقدار انسولين است.
5 هنگامي که کودک وارد مدرسه شد، بايد با اولياي مدرسه و معلم او درباه بيماري‌اش صحبت کرد تا آنها بدانند کودک در ساعات خاصي نياز به تغذيه و تزريق انسولين دارد و اگر دچار افت قند خون شد چگونه به او کمک کنند.
6 گاهي مسايل جالب توجهي اتفاق مي‌افتد. به‌طور مثال کودک ديابتي که در درس رياضي قوي بوده است، ناگهان در اين درس افت شديد پيدا مي‌کند ولي بعد معلوم مي‌شود که زمان درس رياضي پيش از ناهار يا پس از ساعت ورزش بوده است. در اين زمان‌ها قند کودک در حد پايين است و تمرکز و دقت و درک او هم کاهش مي‌يابد.
7 مسايل رواني کودک اهميت زيادي دارند. کودک ديابتي حس مي‌کند با دوستانش تفاوت دارد به‌ويژه که از خوردن بستني و نان خامه‌اي محروم است. بايد فضايي ايجاد شود که کودک غم‌ها و ناراحتي‌هايش را با والدين در ميان بگذارد.
8 وقتي کودک به مهماني و مسافرت مي‌رود، سرنگ و شيشه انسولين و برنامه غذايي‌اش را نبايد فراموش کند.



گردآوری و انتشار : پایگاه تخصصی دیابت ایران

توسط : diabeti  در تاریخ : 9-06-1391, 21:37   بازدیدها : 10788   
بازدید کننده گرامی ، بنظر می رسد شما عضو سایت نیستید
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید .